Mikilvægt fyrsta skref

Orkusetur og Reykjavíkurborg eiga hrós skilið fyrir að vekja athygli á hvernig megi minnka mengun úr bílum.

En horfið á myndina.  Er ekki augljóst að þetta sé mynd sem enginn í raun vilji að sé einkennandi fyrir það samfélag sem við búum í ?  Myndin og raunveruleika hins "bílaháða"  þéttbýlis mundi breytast lítið þó að útblástur á kílómeter mundi minnka um 50% eða álíka. 

Önnur vandamál, auk beinni CO2 útblásturs sem við þurfum að taka á eru:

• Svifryksmengun sem sót úr jafnvel nýjustum dísilvélum
• Hávaðamengun
• Önnur loftmengun en svifryk og gróðurhúsalofttegundir
  
• Orkunotkun bifreiða
• Landnotkun bifreiða. Sumir segja að hver bíll krefji 5-6 bílastæði, auk hraðbrauta og helgunarsvæði þeirra.  Ef notkun á hvern bíl minnki, minnkar þörfin á hvorutveggja.
• Viðskiptahalli vegna bílakaupa og eldsneytis
• Útþensla borga og þéttbýlis gerir okkur enn bílaháðari
• Bílaumferð sem ferðahindrun fyrir þá sem vilja ferðast með heilbrigðari hætti ( ganga, hjólreiðar, almenningssamgöngur )
• Hreyfingarleysi er að verða eitt mikilvægasti heilsuvandamál samtímans hér og í sambærilegum löndum. Heilbrigðar samgöngur eru einmitt mjög vel til þess fallnar til að finna dagleg og hófleg hreyfing stað í lífi okkar

Samtals gera þessir þættir að ofnotkun bíla sé nánast eins fjarlægt sjálfbærni og hugsast getur.

Evrópski samgönguvikan byggir á viðurkenningu á þessari heild, og að engan veginn sé raunhæft að 70% ferða eða fleiri séu farnar á bíl í borgum og bæjum.  

Þessi áhersla í Evrópskri Samgönguviku og hvernig viðhorfin eru að breytast um allan heim, hefur að öllum líkindum farið fram hjá flestum hér á landi,  því fjölmiðlar fjalla í mjög takmörkuðu mæli um það sem skiptir máli af einhverju dýpt eða breidd.

Eftir að hafa lesið töluvert um efnið, hef ég rök fyrir því að meiri árangur, líka varðandi loftslagsmál, náist með því að ekki að einbeita sér að einni "töfralausn". Það dugar ekki að reyna að "leysa" málinu einungis með metan, vetni, eða önnur eldsneyti eða með eyðslugrönnum bílum. Við þurfum ekki síður að reyna lita á heildina.


ATH : Þessi rök koma alls ekki sérstaklega frá hjólreiðamenn, heldur frá skipulagsfræðingum, vísindamönnum og stjórnmálamönnum yfir nánast allt hið pólitíska litróf.  Og til að hafa það á hreinu : Bílinn er kominn til að vera - í einhverju formi, en líklega verður vægi hans minna þegar notendur þurfa að fara að borga stærri hluti af kostnaðinum sem fellur til vegna mengunar og auðlindanotkunar, og  yfirvöld draga úr því að hygla bílanotendur með sértækum skattareglum ofl.


Það skiptir máli hvernig við förum með bæði hnöttinn, löndin og þéttbýlið, okkar og ekki síst barnanna vegna.    Þá er nokkuð skýrt að sumir nota hjólið, ganga eða nota almenningssamgöngur bara vegna þess að þeim þykir það hentugt, góð leið til að halda sér í formi eða ódýrari en að aka bíl.  Með bætta og sanngjarnari samkeppni samgöngumáta mundi fjölga í þessum hópi.  Mér var sagt, sem dæmi, að í Edinborg fjölgaði hlutfall ferða á reiðhjóli frá um 2% upp í 10% eftir velheppnuðum aðgerðum samfara  breyttu viðhorfi yfirvalda.

( Morten Lange)

Bílar fá einkunn eftir eyðslu og útblæstri

Athugasemdir

[Sjúkkitt (IP-tala skráð) 28.9.2007 kl. 20:41]

Er ekki rétt hjá mér að einhverjum krónum af þungaskatti í eldsneytisverði hvað varðar diesel olíu sé "haldið inni" miðað við að sama gjald sé á bensín og diesel? Lögin gera ráð fyrir jafn háu gjaldi á báðar eldsneytistegundir, en þáv. fjármálaráðherra ákvað að taka ekki þungaskatt að fullu af diesel þegar þungaskattinum var breytt á sínum tíma vegna þess hvað diesel eldsneyti var dýrt þegar lagabreytingin tók gildi, það best ég man. Leiðréttið mig ef þetta er misminni.  Útblástur diesel-véla er til muna meira krabbameinsvaldandi en þó er úr bensíntíkunum. Getur verið að ástæðan fyrir minni skattlagningu á diesel olíu hér liggi í því að alþingismenn eru flestir á stórum og þungum diesel-jeppum? Spyr sá sem ekki veit.